- Inicio
- A orixe da Coruña
- A liña do tempo
4.000-2.000 a.C. Conxunto de túmulos funerarios no Monte dás Arcas
Os monumentos máis antigos da contorna, situados na meseta adxacente a Elviña, foron construídos en época neolítica. De inicial funcionalidade funeraria, tamén serviron de referencia física para delimitar o territorio durante miles de anos.
Séculos V-IV a.C. Fase 1. Evidencias dunha primeira ocupación na croa do castro.
O castro foi habitado cunha primeira liña de muralla e vivendas circulares sinxelas, quizais tamén con vivendas en materiais perecedoiros. Todas estas estruturas foron destruídas en momentos posteriores.
Séculos III-I a.C. Fase 2. Ocupación da croa e construción doutras estruturas
O castro reformúlase por completo, destruíndo o anterior espazo fortificado e reedificando novos espazos. Defínese o complexo sistema defensivo e constrúense as estruturas máis significativas (Edificio dos Betilos, Templo, vivendas da croa, etc.). Os contactos co mundo mediterráneo, anteriormente tímidos, sucédense de forma significativa. O poboado constitúese como gran asentamento fortificado.
61 a.C. Chegada de Xulio César a Brigantium.
Procedente de Gades, César penetra no noroeste co obxectivo de obter botín que lle cumpría para pagar débedas contraídas en Roma, así como para obter prestixio como dirixente militar.
29-19 a.C. Guerras Cántabras
Conquista e integración do territorio da actual Galicia baixo o dominio do Imperio Romano.
Cambio de era - século I d.C. Fase 3. Etapa de retracción tras a conquista.
Os sistemas defensivos do castro, así como algunhas estruturas representativas, ven abandonadas. O poboado decae, e só quedan en uso algunhas áreas. Brigantium é fundada e constitúese como enclave administrativo e porto crave na navegación a escala.
Segundo terzo do século I
O arquitecto de Conimbriga, Gaius Sevius Lupus, constrúe a Torre de Hércules
Obra da enxeñaría romana de navegación marítima para guiar os barcos na súa chegada ao porto de Brigantium.
Século II. Fase 4. Redución das zonas de uso e fase de abandono
O castro cae nun abandono prácticamente completo.
Séculos III-VI Fase 5. Actividade no castro en época tardorromana. Casa da exedra e enterramentos.
O castro reocúpase parcialmente en distintas áreas, con varias vivendas, áreas produtivas, zonas de cultivo e unha pequena necrópole.
991. O rei Bermudo revalida a doazón do faro, a cidade e os casais do termo á Igrexa compostelá. A doazón primixenia fora feita por San Rosendo.
Séculos XIV-XV. Aforos de terras en San Vicente de Elviña por parte das monxas de Santa María de Belvís de Compostela.
1446. A vila da Coruña recibe o título de cidade no reinado de Xoán II.
Aprobación do libre comercio con Inglaterra e outros privilexios.
1589. Drake asalta a cidade. Os veciños guiados por María Pita deféndena e fan que as tropas inglesas se retiren.
Estudantes da universidade compostelá loitaron no Monte das Arcas e impediron a entrada do inimigo ao interior.
1607. Visita do cardeal Jerónimo del Hoyo á parroquia de Elviña.
Sinálase que a ela acoden o gobernador e oidores a "desenfadarse e entreterse".
1752. Respostas ao Catastro de Ensenada en Elviña.
Recolle 128 colmeas na parroquia e os oficios de estanqueiro e xastre coma os únicos que non están relacionados co traballo agrícola.
1764. Carlos III autoriza a cidade da Coruña a comerciar con América.
Ademais da cidade herculina, o regulamento incluía a Cádiz, Sevilla, Málaga, Alacante, Barcelona, Cartaxena, Santander e Xixón.
Finais do século XVII - inicios do século XVIII. Construción do cruceiro da igrexa parroquial de Elviña.
Século XVIII. Existían oito muíños na parroquia.
Construción do hórreo de pedra da casa do cura de Elviña, terceiro de Galicia polo seu tamaño
Séculos XVIII-XIX. As mulleres de Elviña traballan como lavandeiras e como operarias en diversas fábricas da cidade herculina.
1807. O tratado de Fontainebleau permítelle ao exército francés a entrada en España camiño da conquista de Portugal.
1809. Batalla de Elviña durante a Guerra da Independencia.
Batalla entre os exércitos británico e francés.
1816. Construción da Fonte de Elviña
Construción da Fonte de Elviña, na que antigamente tiña lugar un ritual relacionado coa protección e fecundidade da terra.
1845. Pascual Madoz sinala a existencia de tres teares caseiros na parroquia de Elviña
Pascual Madoz sinala a existencia de tres teares caseiros na parroquia de Elviña e apunta que o cultivo do liño foi desaparecendo a partir de 1810.
Século XIX. Elviña convértese en zona de lecer da cidadanía coruñesa coa construción de quintas, tendas, escolas, lavandaría e outros edificios.
Pascual Madoz sinala a existencia de tres teares caseiros na parroquia de Elviña e apunta que o cultivo do liño foi desaparecendo a partir de 1810.
1937. Logo do golpe de estado a Garda Civil asasina en Elviña a José Rosende Calvo.
Rosende era fillo de Josefa Calvo Cortés, enlace da Federación Anarquista Ibérica.
1940. Churchill pronuncia a frase “Campo de batalla de Elviña, o que foi resolto aquí”, referíndose á retirada das tropas inglesas de Dunkerque.
1947. Inicio das escavacións a cargo de Monteagudo.
Comeza a recuperación da memoria do castro coa localización da Casa da exedra.
1948-1953. Fase de escavacións dirixidas por José María Luengo.
Exhumación do denominado templo do ídolo fálico, do Pozo-alxibe e da Casa do tesouro do castro de Elviña.
1957 Restauración de estruturas co motivo do III Congreso Nacional de Arqueoloxía de Campo, que finalmente non chegou a celebrarse.
1979-1985 Intervencións no castro promovidas polo Concello da Coruña
Consolidación arqueolóxica e revisión dos métodos e interpretacións de fases anteriores.
1998-2000. Elaboración do Plan Director do Castro de Elviña.
Estudos integrais sobre aspectos diversos co fin de programar o futuro do castro.
2002-2010. Proxecto Artabria
A partir do 2002 o Concello da Coruña e o Museo Arqueolóxico do Castelo de San Antón poñen en marcha o Proxecto Artabria, centrado na conservación, recuperación e difusión do xacemento de Elviña, que seguía as liñas sentadas polo Plan Director.
Entre 2002 e 2009 realízanse actuacións de tala, roza e limpeza de maleza, prospeccións eléctricas, magnéticas e electromagnéticas por parte do equipo da cátedra de Xeofísica da Universidade de Vigo, e inícianse os traballos de recuperación das estruturas escavadas de antigo.
Tamén se abren novas áreas de escavación, dedicadas, nesta primeira campaña ao estudio das estruturas de delimitación de espazos dentro do castro. Realízase un estudio detallado dos materiais atopados e un exhaustivo rexistro estratigráfico, que define as relacións temporais e construtivas entre os estratos, as estruturas do hábitat e as murallas.
Entre 2013 e 2015 realízanse novas propostas de intervención do concello enfocadas á conservación, recuperación e difusión do castro, e ademais conséguese a retirada da torre eléctrica de alta tensión que estaba situada na croa do xacemento.
2017-2018. Campaña de escavación no conxunto do castro, homoxeneizando os resultados das anteriores intervencións e consolidando novos espazos.
Tes un navegador demasiado antigo!
Sentímolo pero o teu navegador é moi antigo para poder mostrar esta páxina. Debes de actualizalo ou usar un navegador compatible. Optimizamos esta web para Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Safari e Microsoft Edge. Instalar agora un navegador compatible