Trátase dun conxunto de talleres de iniciación á técnica de investigación histórica. A través de expertos na materia realizarase un achegamento ás fontes documentais, ás fontes orais e ao apoio psicosocial en contornas emocionalmente sensibles. Contaremos cos relatores Eliseo Fernández, Carmen García-Rodeja e Eugenia Bergera.

Obxectivos dos talleres

• Outorgar aos asistentes das ferramentas necesarias para o inicio nas técnicas de investigación histórica.

• No caso dos documentos, o obxectivo é recoñecer os fondos onde localizar os arquivos para a investigación ou reconstrución familiar. Procedementos para recoñecer os departamentos implicados e os aspectos legais para o acceso aos arquivos.
• A historia oral é fundamental na reconstrución da investigación. Impartiranse nocións imprescindibles do traballo con fontes orais, o método, as condicións que se deben dar para a entrevista, o achegamento á persoa entrevistada e o tratamento destas fontes para incorporalas ao proceso de investigación.
• Por último, a través da psicoloxía, trataremos de ver como é o traballo con persoas que sufriron o trauma da represión e como debe ser a guía para recompoñerse despois das dificultades sufridas.

Programa

9-10 de novembro, de 18 a 20 h

1. As fontes documentais para a investigación histórica. Estudo dos documentos para traballar sobre persoas desaparecidas, represión e investigación sobre exiliados ou deportados. Impartido por Eliseo Fernández Fernández.

16-17 de novembro, de 18 A 20 h

2. As fontes orais: traballo con fontes orais. Método de investigación e claves de análises. Impartido por Carmen García-Rodeja Arribi.

24-25 de novembro, de 18 a 20 h

3. A atención psicosocial. O funcionamento da actividade de acompañamento psicosocial e atención psicolóxica. Impartido por Eugenia Bergera.

Talleres dirixidos a investigadores, universitarios e familiares

Lugar: Casa Museo Casares Quiroga. C/ Panadeiras, 12. 15001 A Coruña.

Inscricións e máis información: armhgalicia@gmail.com / 658 68 09 04

Breve biografía dos relatores

Eliseo Fernández

É Diplomado en Biblioteconomía e Documentación, está considerado como un dos expertos en anarcosindicalismo en Galicia e un dos máximos coñecedores do mundo dos arquivos. Publicou numerosos libros e artigos sobre galegos no exilio e na emigración, sobre ateneos obreiros e sobre o anarquismo en Galicia. Foi experto investigador de numerosos casos de represaliados e ten documentados moitos casos de desaparicións forzadas.

Clasificou os fondos da Fundación Aurora Intermitente e da Fundación Anselmo Lorenzo de Madrid, na clasificación dos seus fondos hemerográficos e archivísticos. É membro colaborador do Ateneo Libertario Ricardo Mella de Coruña e do Ateneo Libertario Francisco Iturralde de Ferrol. Foi tamén presidente do Ateneno Ferrolán entre os anos 2014 e 2016.

Entre os seus libros destacan: Ou Congreso dá Paz de Ferrol (1915), Unha biblioteca obreira: Ou Centro Obreiro de Cultura e Beneficencia de Ferrol (1911-1936) (con Rafael Currais Siodor); Achegamento ás fontes de información sobre Galicia na internet, (con Rafael Currais Siodor); José López Bouza, do anarquismo ao republicanismo. E ou seu fillo ou pintor José López Fernández; Ou anarquismo na Galiza (con Dionisio Pereira); Obreirismo ferrolán; Ou movemento libertario en Galiza (con Dionisio Pereira).

Artigos de revistas, entre outros : Escenarios de loita de clases e represión franquista na Galiza urbana: vos casos de Coruña, Ferrol e Vigo con Víctor Oia e Dionisio Pereira en MURGUÍA: REVISTA GALEGA DE HISTORIA; A Segunda República Española baixo o prisma do anarcosindicalismo ibérico: entre monarquías que se afunden e repúblicas que perden pé en HISPANIA NOVA; De Cabanas ao Brasil: noticia de Matías Fernández Murias en CÁTEDRA: REVISTA EUMESA DE ESTUDOS; O Sindicato de Sanidade de Santiago de Compostela, 1931-1936: unha experiencia frustrada con José Vicente Martí Boscá, Antonio Rey González, e David Simón Lorda en FERROL ANÁLISE; A FAI en Galicia en GERMINAL: revista de estudos libertarios;Unha achega á represión franquista contra as mulleres libertarias na Galiza con Dionisio Pereira, en UNIÓN LIBRE : cadernos de vida e culturas; Ou anarquismo na Galiza: Apuntamentos para unha enciclopedia en LIBRE PENSAMENTO; XXV anos de represión sobre vos anarcosindicalistas galegos con Dionisio Pereira en UNIÓN LIBRE : cadernos de vida e culturas; Francisco Iturralde e o ensino racionalista en Ferrol, en Bicel: boletín interno da FUNDACIÓN DE ESTUDOS LIBERTARIOS ANSELMO LORENZO.

Colaborou en obras colectivas con estes títulos: As corporacións republicanas na resistencia ao golpe militar; Xeración perdida: Coruña 36 : representatividade institucional e represión : as corporacións municipais dá provincia dá Coruña na II República; A Delegación de Orde Pública e a administración do terror en Ferrol (1936); Vos nomes do terror: Galiza 1936, vos verdugos que nunca existiron; Nacionalismo e anarquismo na Galiza: encontros e desencontros entre liberación nacional, internacionalismo e revolución social (1840-1936); Um triénio bolxevique na Galiza?; ¡Ouro negro!: a loita polo volframio ibérico; Casares Quiroga, o movemento obreiro e a cuestión da orde pública; Neomalthusianismo e movemento libertario na Galiza de anteguerra; Vos libertarios galegos e ou seu exilio; Republicanismo e movemento obreiro; As causas xudiciais seguidas pola xurisdicción militar: unha fonte para ou estudo dá represión; Vos libertarios galegos e ou seu exilio; Achegamento ás fontes de información para Galicia na internet.

María del Carmen García-Rodeja Arribí

É licenciada en Xeografía e Historia, subsección Prehistoria e Arqueoloxía pola Universidade de Santiago de Compostela.

Profesora xubilada de Secundaria na materia de Xeografía e Historia, participou en numerososo cursos e congresos. Os seus temas de investigación son a didáctica da Xeografía e Historia e os temas de inmigración e xénero, así como traballos a partir das fontes orais.

Pertence á Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH), e coordinou numerosos traballos sobre represaliados e a organización da investigación de persoas desaparecidas.

Presentou numerosos relatorios e comunicación, entre outras: "A muller emigrante galega en América Latina", en en Mayagüez (Porto Rico), "A emigración galega a través das escritoras Mª do Carmen Kruckemberg e Pura Vázquez" en Guadalaxara (México), "Algunhas reflexións sobre a arte en Galicia" en Oxford (Reino Unido), "Traballo de Historia oral. A Historia a través dúas meus". na Coruña, "Cambio social, muller e publicidade" en cidade de México (México), "Os testemuños orais: Como traballar coas fontes" en Avila, "Mulleres inmigrantes galegas nos Estados Unidos" en Bayamón (Porto Rico), "Mulleres galegas na emigración: dás Mariñas a Nova York" en Barcelona , "Muller e emigración na Literatura galega" no Montclair, Newark (Estados Unidos), "Historia roubada. Recuperación do noso pasado." na Habana (Cuba) , Realización do Taller de Fontes orais, dentro do congreso "Os netos" celebrado en Xixón en febreiro de 2009, "Literatura popular, memoria e relato histórico, do canto á localización dos mortos, crónica dunha exhumación" Guanajuato (México), "A memoria dos pobos que queren esquecer: A Fonsagrada e Grandas de Salime" en Buenos Aires , "Galicia: as particularidades da investigación histórica e os procesos de País Vasco", "Camilo de Deus, último testemuño da resistencia armada ao franquismo" en Buenos Aires.

Así como numerosos artigos, conferencias e traballos de divulgación.

María Eugenia Bergera Suárez

Nada en Mendoza, Arxentina, estudou arqueoloxía (UniAndes) e antropoloxía social (UBA), realizando estudos de posgrao en ciencias políticas (UBA) e políticas publicas (Georgetown University e UNSAM) e profundando o estudo de teorías de xénero (UCES), sistemas de parentesco e xenealoxía, con intereses na epistemoloxía, particularmente na mirada do pensamento complexo e as novos paradigmas.

O seu desexo de comprender os traballos da memoria conduciulle á exploración da Historia Oral, converténdose en integrante de AGORA (Asoc. De Historia Oral da República Arxentina), participando así mesmo en talleres de narración (Marta Llorente, Ana María Bovo).

Diversas dolorosas vivencias persoais, achegáronlle á mirada transgeneracional do trauma (Daan Van Kampenhout, Peter Levine, Anngwyn St. Just), véndose enriquecida a súa dilatada traxectoria formativa coa psicogenealogía, as constelacións familiares, así como transitar durante a súa traxectoria vital temas como a Expresión Corporal, a Sensopersepción, a Eutonía, a Biodinámica Emotiva e a Terapia Corporal Biodinámica Emotiva e a Terapia Corporal Bioenergética.

Xestionou proxectos en áreas de DD.HH, educación, saúde, migracións, seguridade e soberanía alimentaria en zonas rurais e urbanas, con poboación indíxena e non indíxena; en ámbitos gobernamentais, Ong e no marco da cooperación internacional.

Ten experiencia docente, coordinando talleres e grupos de estudo.