Concello da Coruña

Concello da Coruña

Glosario termos económicos

Se non se está moi familiarizado coa xestión económica e financeira, poida que esta sección resulte un pouco densa.

Intentaremos axudarche facilitándoche un glosario cos termos máis habituais que se derivan deste tipo de xestión.

GLOSARIO DE TERMOS ORZAMENTARIOS E FINANCEIROS

Palabra/concepto

Definición

Activo

Elemento do estado financeiro do balance de situación. Xunto co pasivo supón o conxunto de bens e dereitos para cobrar que posúe o concello nun determinado momento.

Anexo de investimentos

Documento que acompaña o orzamento e onde se recolle a relación detallada de proxectos de investimento previstos ou realizados (dependendo de se é o orzamento inicial ou o orzamento liquidado).

Aforro bruto/corrente

Magnitude que mostra a diferenza ou saldo entre os ingresos correntes e os gastos correntes. Trátase dun indicador de saúde orzamentaria e a miúdo adóitase relativizar ou poñer en comparativa como % en relación aos ingresos correntes.

Balance de situación

Estado financeiro que mostra a situación económico-patrimonial nun momento determinado. Estrutúrase en activo e pasivo.

Ciclo orzamentario

Comprende as diferentes fases que pasa un orzamento: elaboración e aprobación, execución e liquidación.

Criterio de caixa

Criterio de imputación e contabilización polo que se rexistran ingresos e gastos segundo o momento e valor de cobros e pagos.

Criterio de caixa rectificada

Criterio de imputación e contabilización polo que se rexistran ingresos e gastos segundo o momento e valor do nacemento de dereitos e obrigas para cobrar e pagar respectivamente.

Criterio de devindicación

Criterio de imputación e contabilización polo que se rexistran ingresos e gastos segundo a súa corrente real e efectiva.

Contabilidade de custos

Sistema de contabilidade baseado na devindicación, orientado ao cálculo dos custos totais (directos e indirectos) dos bens e servizos realizados. A información de custos dos servizos permite facilitar a toma de decisións e optimizar o gasto.

Contabilidade financeira

Sistema de contabilidade de partida dobre, que se basea no criterio de devindicación e que permite a obtención dos principais estados financeiros anuais. É o sistema de contabilidade tamén empregado normalmente no sector privado.

Contabilidade orzamentaria

Sistema contable en que se basea o orzamento municipal e que recoñece a realización de ingresos e gastos segundo o nacemento de dereitos para cobrar e obrigas para pagar respectivamente (criterio de caixa rectificada).

Conta de perdas e ganancias (ou de resultado)

É o estado financeiro que recolle o resultado do exercicio formado polos ingresos e os gastos seus en termos de contabilidade financeira.

Conta xeral

Documento de carácter unitario e anual, que mostra e explica a imaxe fiel do patrimonio, da situación financeira, do resultado económico-patrimonial e da execución e resultados do orzamento da correspondente administración.

Custo

Consumo efectivo de recursos para a produción de bens e servizos.

Custo efectivo

Sistema creado pola Administración Xeral do Estado para aproximar o cálculo de custos dos servizos mediante a utilización de información procedente dos orzamentos (custos directos, custos indirectos e investimentos).

Crédito orzamentario

É cada unha das asignacións individualizadas de partidas de gasto que figura nos orzamentos.

Déficit

Situación na que os ingresos non financeiros son inferiores aos gastos non financeiros, dando como resultado unha capacidade de financiamento con signo negativo, é dicir, unha necesidade de financiamento.

Débeda

Conxunto de diñeiro que se debe (pasivos) a uns terceiros (normalmente entidades financeiras) por mor da realización de operacións financeiras (endebedamento) e co acordo de ser retornado conforme cuns prazos establecidos, así como coa inclusión da satisfacción de xuros e outras posibles compensacións.

Distritos

Unidades organizativas en forma de xerencias de distrito que xestionen determinadas políticas municipais de forma descentralizada e de forma correspondente coa estrutura territorial para distritos da cidade.

Dereitos recoñecidos (liquidados)

Acto mediante o cal se cuantifica e se recoñece a existencia dun dereito para cobro a favor da entidade respecto dun terceiro. Supón a realización do correspondente ingreso orzado.

Disposición

Fase de execución dos créditos orzamentarios, anterior ao recoñecemento de obrigas, que determina o importe exacto do gasto para realizar e que consiste en acordar cun terceiro, despois de cumprir toda a tramitación legal, a realización concreta dunhas obras, a prestación duns servizos ou a subministración duns bens.

Entidades dependentes

Entidades instrumentais da Administración pública que supoñen executoras das políticas desta e respecto das cales a Administración posúe capacidade de control e/ou vinculación financeira.

Estrutura económica

Estrutura orzamentaria que clasifica o orzamento segundo a natureza económica dos ingresos (impostos, transferencias,...) e dos gastos (gastos de persoal, compra de bens e servizos, investimentos reais,...).

Estrutura orgánica

Estrutura orzamentaria que clasifica o orzamento segundo as unidades orgánicas que obteñen os ingresos e realizan os gastos.

Estrutura por programas

Estrutura orzamentaria (orientada principalmente polo lado dos gastos) en que clasifica o orzamento segundo a orientación ou finalidade que se persegue (atención ás persoas maiores, limpeza viaria, escolas infantís,...).

Excedente/Déficit de financiamento

Mostra o excedente/falta dos recursos totais (financeiros e non financeiros) xerados nun ano.

Execución do orzamento

A fase de execución do orzamento é aquela en que ao longo do exercicio orzamentario vanse obtendo e recadando os ingresos e vanse realizando os gastos orzados, así como producirse modificacións no orzamento (modificativos) segundo permite a normativa.

Fases de execución dos créditos orzamentarios

Supoñen as diferentes fases ou etapas respecto da execución dos créditos orzamentarios (gastos). As principais fases son a Autorización (fase "A"), a Disposición (fase "D") e o recoñecemento de Obrigas (fase "O").

Fiscalización

Proceso polo cal se comproba a adecuación de actos administrativos, que teñen ou poden ter impacto canto a dereitos e obrigas para a Administración, en relación ao cumprimento da normativa vixente e dos preceptos normativos propios da xestión económico-financeira das administracións públicas.

Gastos

Realización de accións relativas á adquisición de recursos e bens e servizos.

Gastos con financiamento afectado/finalista

Gastos financiados parcialmente ou totalmente mediante ingresos finalistas/afectados (ingresos orientados a financiar uns gastos cunha finalidade concreta).

Gastos correntes

Son aqueles gastos necesarios para o funcionamento ordinario da organización e a prestación de bens e servizos públicos. Comprenden os capítulos 1 a 5 da clasificación económica dos gastos.

Gastos de capital

Gastos destinados a financiar a formación de capital (investimentos, tanto propios como alleos). Componse dos investimentos reais (capítulo 6) e as transferencias de capital (capítulo 7).

Gastos financeiros

Categoría de gastos, relativas a operacións financeiras, onde se inclúen as achegas de capital a entidades, os préstamos e os anticipos (capítulo 8) e as relativas á amortización da débeda (capítulo 9).

Gastos non financeiros

Conxunto de gastos que comprenden os gastos correntes e os gastos de capital, supoñendo estes os gastos reais que realiza unha Administración. Comprende os capítulos 1 a 7 da clasificación económica de gastos.

Gastos con recursos propios ou non finalistas

Gastos orzamentarios financiados a cargo do conxunto global de ingresos da Administración, sen ter un financiamento finalista (ingresos afectados/finalistas) asociada.

Informes de resultados de programa

Documento que recolle os desempeños e resultados obtidos por un programa orzamentario unha vez finalizado o exercicio orzamentario.

Informes financeiros

Documentos informativos que se utilizan para explicar e informar da situación económica e financeira dunha Administración pública para un período determinado.

Ingresos

Obtención de recursos e vías de financiamento procedentes das diferentes operacións que poden realizar as administracións públicas (impostos, taxas e prezos públicos, multas e sancións, transferencias, explotación e venda do patrimonio, endebedamento,...).

Ingresos correntes

Ingresos relativos á actividade corrente e ordinaria das administracións públicas. Comprenden os capítulos 1 a 5 da clasificación económica de ingresos.

Ingresos de capital

Ingresos relacionados con actividades vinculadas coas operacións de venda de investimentos e recepción de transferencias de capital. Comprenden os capítulos 6 e 7 da clasificación económica de ingresos.

Ingresos finalistas ou afectados

Ingresos percibidos cuxo obxecto é financiar uns gastos concretos ou cunha orientación ou finalidade determinada.

Ingresos financeiros

Ingresos procedentes de operacións de natureza financeira como a venda de activos financeiros, a incorporación de recursos procedentes do remanente de tesourería e os ingresos relativos á emisión de débeda pública e de préstamos. Comprenden os capítulos 8 e 9 da clasificación económica de ingresos.

Ingresos non financeiros

Conxunto de ingresos que comprende os ingresos correntes e os ingresos de capital dunha Administración, é dicir, os ingresos procedentes das súas operacións "reais". Comprenden os capítulos 1 a 7 da clasificación económica de ingresos.

Límite de débeda

Regra fiscal ou obxectivo derivado da normativa de estabilidade orzamentaria na que se limita o volume máximo de débeda viva que poden ter as administracións públicas.

Límites de gasto

Limitacións globais e sectoriais de gasto cuxo fin é garantir o cumprimento dos obxectivos financeiros mediante a normativa de estabilidade orzamentaria (limitacións globais), e limitar e orientar estratexicamente a formulación de propostas orzamentarias por parte dos sectores e dos distritos. Estes límites instruméntanse dentro do proceso de elaboración do orzamento.

Liquidación do orzamento

Fase final do ciclo orzamentario onde unha vez finalizado o exercicio orzamentario, formúlanse as correspondentes contas e estados orzamentarios e financeiros anuais, procédese ao rendemento de contas respecto da cidadanía e analízanse os resultados obtidos no exercicio.

Marco financeiro

Documento de planificación orzamentaria que contén a proxección/planificación de agregados orzamentarios e financeiros, consolidado e a medio prazo asociado a un determinado orzamento anual.

Memoria explicativa

Documento que acompaña o orzamento anual (proxecto ou orzamento inicial aprobado), de tipo explicativo, onde se analizan os importes que configuran os orzamentos.

Memorias de programa

Documento que sintetiza a estratexia asociada e os resultados esperados na relación cos recursos asignados a cada un dos programas orzamentarios.

Normativa de estabilidade orzamentaria

Conxunto de leis e normas que regulan aspectos de materia orzamentaria e financeira das administracións públicas e que teñen por obxectivo a estabilidade e sustentabilidade das finanzas públicas.

Obxectivo de estabilidade

Obxectivos derivados da normativa de estabilidade orzamentaria, baseados no cumprimento de metas (é dicir, superávit ou déficit) e que deben ser cumpridas polas administracións públicas.

Obrigas recoñecidas

Valor relativo ao recoñecemento das obrigas para pagar a terceiros por mor das entregas de bens ou a realización de servizos contratados. Supón a realización efectiva de gastos e correspóndese coa fase de recoñecemento de obrigas (fase "O") dentro da execución dos créditos orzamentarios.

Ordenanzas fiscais

Normas que aproba o Concello e que regulan elementos dos ingresos de competencia municipal (impostos, taxas,...).

Partida orzamentaria

Constitúe a unidade orzamentaria mínima á que se atribúen as consignacións e a contabilización de ingresos e gastos. Identifícase pola conxunción das clasificacións orgánicas, programas e económico, así como, en determinados casos, tamén coa identificación do proxecto.

Pasivo

Elemento do estado financeiro do Balance de situación, xunto co activo, o cal recolle as obrigas (non confundir con obrigas en termos de contabilidade orzamentaria) da correspondente organización. O pasivo está conformado polos fondos propios e os fondos externos (acredores, préstamos,...).

Políticas de gasto

Permite agrupar os gastos segundo políticas públicas ou funcións diferenciadas da Administración.

Orzamento

É o plan económico e financeiro anual vinculado á estratexia formulada polo Goberno municipal, sendo unha ferramenta clave para a xestión pública que serve para a planificación, programación, control e seguimento e avaliación das actuacións municipais. Ten carácter anual e contén as previsións de ingresos que se esperan obter e os gastos (créditos orzamentarios) que como máximo se poderán realizar no exercicio correspondente.

Orzamento aprobado

Proxecto de orzamento que foi ratificado polo Pleno da corporación e, polo tanto, que pode entrar en vigor no momento de inicio do correspondente exercicio orzamentario.

Orzamento consolidado

Inclúe tanto o orzamento individual do Concello como o das súas entidades dependentes, sendo a agregación destes (con eliminación das transferencias internas) o orzamento consolidado do denominado "grupo municipal".

Orzamento definitivo

É o resultado da aplicación ao orzamento inicial de todas as modificacións que se realizaron ao longo do exercicio orzamentario.

Orzamento executivo

É un sistema orzamentario que ten por obxecto vincular a asignación e a xestión dos recursos orzamentarios coa estratexia municipal (prioridades e resultados desexados). Pretende avanzar cara á toma de decisións e xestión dos recursos públicos baseada no cumprimento da estratexia municipal.

Orzamento inicial

Corresponde ás previsións de ingresos e aos créditos de gasto consignados inicialmente nos orzamentos aprobados.

Orzamento prorrogado

Situación ou mecanismo que ante a non aprobación dun orzamento antes do inicio do correspondente exercicio, prorróganse automaticamente os ingresos e gastos iniciais do último orzamento aprobado, incluíndo unha serie de axustes determinados por parte da correspondente normativa.

Programas orzamentarios

Conxunto de bens, servizos e actuacións que teñen por finalidade conseguir uns resultados concretos. Son as unidades básicas de asignación e seguimento estratéxico dos recursos orzamentarios.

Regra de gasto

Regra ou obxectivo fiscal derivado da normativa en estabilidade orzamentaria, a cal ten por obxecto a limitación do crecemento anual do gasto.

Resultado orzamentario

Forma parte do Estado de liquidación do orzamento e é a diferenza entre a totalidade dos dereitos orzamentarios netos liquidados no exercicio e as obrigas orzamentarias netas recoñecidas no mesmo período. Coa aplicación duns axustes adicionais obtense o resultado orzamentario axustado.

Remanente de tesourería

Magnitude de natureza monetaria ou tesoureira, que forma parte dos estados orzamentarios anuais, a cal recolle o valor resultante de sumar os fondos líquidos máis os dereitos liquidados pendentes de cobrar axustados e restar o valor das obrigas liquidadas pendentes de pagar. Esta magnitude informa sobre o excedente ou falta de financiamento a curto prazo da correspondente entidade.

Superávit

Situación na que os ingresos non financeiros son superiores aos gastos non financeiros, dando como resultado unha capacidade de financiamento con signo positivo.

Transferencias internas

Transferencias de recursos entre entidades que forman parte dun mesmo grupo organizativo ou corporativo.

Tesourería

Función dentro da administración económica e financeira dunha Administración que ten por obxecto a planificación e xestión do stock e os fluxos monetarios (cobros e pagos).

Que che parece esta sección?

-101-101-101

Tes un navegador demasiado antigo!

Sentímolo pero o teu navegador é moi antigo para poder mostrar esta páxina. Debes de actualizalo ou usar un navegador compatible. Optimizamos esta web para Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Safari e Microsoft Edge. Instalar agora un navegador compatible

Iniciar sesión