Concello da Coruña

Concello da Coruña

O Corpo de Bombeiros da Coruña

Vehículo antigo (Foto Blanco)

Os nosos comezos

Esta é a nosa pequena historia ...

A primeira noticia que temos sobre a creación dun servizo de contraincendios na Coruña data de 1818 , ano no que o municipio decide constituír unha sección de Bombeiros, con obxecto de atallar os sinistros que se puidesen producir na poboación. Con todo, non hai constancia do desenvolvemento deste proxecto nin referencia algunha de que levase a cabo.

Sociedade de Seguros Mutuos de Incendios de Casas da Coruña

En realidade, o primeiro servizo deste tipo con que contou a cidade débese á Sociedade de Seguros Mutuos de Incendios de Casas da Coruña, institución fundada en febreiro de 1835, sendo a primeira póliza de seguros que se subscribiu a que fixo Vicente García, como propietario do dieciochesco inmoble correspondente ao número 10 da rúa de Santo Domingo. Seguros Mutuos tivo a súa sede na rúa Panadeiras, nun solar anexo ao edificio do Consulado, ata pouco antes da Guerra Civil, en que foi derrubado para construír as casas hoxe existentes, trasladándose entón á Praza de Vigo. O nacemento do primeiro Corpo de Bombeiros da Coruña podemos dicir que foi no ano 1836. Despois de rebuscar en arquivos atopamos datos que ás veces reproducimos textualmente cos mesmos termos en que están escritos, entrecomillados, para darlle máis autenticidade ao relato. A Dirección de Seguros Mutuos desta Cidade" envía, ao "Sr. Presidente e vogais do Ilmo. Concello desta cidade" con data de 29 de xullo de 1836 un escrito onde se remite o regulamento que fixo para a formación da compañía de zapadores Bombeiros. Anteriormente, a Dirección de Seguros Mutuos dirixiuse ao Excmo. Concello para informarlle da necesidade de ter un corpo organizado para poder sufocar os incendios que tantos danos producían a vos cidadáns e resultaban moi custosos ás compañías de seguros. O Regulamento denomínase "Regulamento da Compañía de Zapadores Bombeiros destinado a apagar incendios da Cidade da Coruña".

Sobre a dirección Artista dos Incendios

A Dirección artista en apagar os incendios pertence exclusivamente ao Arquitecto Maior desta cidade en unión co da Sociedade de Seguros Mutuos"... e continúa falando da dirección, que será sempre dun arquitecto, aínda que fose outro dos residentes na poboación, en ausencia dos citados en primeiro lugar".

Sobre o Réxime da Compañía de Operarios para apagar ou cortar os incendios

Art. 1º Esta compañía será composta dos mestres e oficiais de Carpinteiros e Canteiros que sexan veciños desta cidade e nun número que agora será de sesenta individuos..."Posteriormente tamén se admiten aos ferreiros pero non aos doutras profesións. Anos máis tarde si entran todas as profesións.

Estes bombeiros zapadores son voluntarios e o seu traballo será remunerado pero adquiren a obrigación de deixar o traballo que estean a facer para acudir a apagar os incendios. Ás veces hai algunha reclamación, pois ocorre por exemplo que ás 4 da tarde chaman a un individuo para apagar un incendio pero non acaba a súa xornada ata as 6, entón descóntanlle dúas horas do seu xornal e se cadra o incendio dura pouco, entón non lle compensa a súa perda de xornal. Quizais por isto é polo que máis tarde admítese formar parte do retén a barrenderos, guarnicioneros e todos os oficios.

Nunha sesión celebrada o 9 de agosto de 1936, "D. Pedro Andrés Mourín, Secretario do concello constitucional desta cidade.

Certifico: que en sesión celebrada nesta data acordouse, entre outras cousas, o seguinte:...determinou a corporación ofíciese ao Arquitecto Titular para que o máis axiña posible presente unha relación dos individuos de que debe constar a Compañía de Bombeiros, entendéndose que han de ser precisamente todos pertencentes ás profesións de Carpinteiros, Ferreiros e Canteiros..."

Nesta época era Alcalde Constitucional D. Nicolás de Larriva, pero estaba na xudicatura e como non podía exercer de Alcalde facíao o 2º Tenente de Alcalde José Benito Español, pois o 1er Tenente de Alcalde exercía como Xuíz de 1ª Instancia. Con data 11 de agosto de 1836, o Arquitecto Titular D. Joséª M Noya remite ao Excmo. Concello a relación de individuos que deben compoñer a Compañía de Zapadores Bombeiros.

O Secretario do Excmo. Concello envíaa, á súa vez, á Comisión da Garda Nacional, e nun primeiro momento pasaron a sumarse á Milicia Nacional, que era a responsable da extinción de incendios ata ese momento.

Corpo de Bombeiros no ano 2014

Historia activa do servizo de bombeiros

Non sería ata 1862 cando o municipio contou con tan importante como necesario servizo, que xunto co de Seguros Mutuos acudían a sufocar os lumes que se producían, e en 1864 faría o concello un novo regulamento para a compañía de bombeiros, en cuxa reorganización participou activamente o arquitecto municipal Juan de Ciórraga, recentemente chegado á Coruña para desempeñar o cargo.

Necesidade dun servizo de bombeiros

Os incendios eran un dos principais problemas de seguridade na Coruña a principios do século XX, posto que as características das construcións, predominantemente de madeira, provocaban continuos accidentes que, en moitas ocasións, tiñan desenlaces fatais.

En febreiro de 1901 iniciouse un lume nunha vivenda da praza de Ourense que serviu aos bombeiros coruñeses para probar a bomba de extinción que fora adquirida tempo atrás e que permanecía sen estrear por falta de persoal. A intervención con está máquina demostrou que era necesario contar con operarios expertos no manexo dos medios contra o lume.

Os pasos dados polo concello para contar cun servizo de bombeiros eficaz foron moi lentos, xa que ata xuño de 1904 non se reorganizou este Corpo, que pasou a quedar integrado por unha brigada de zapadores e outra auxiliar que sumaban 74 homes, todos eles ao mando do arquitecto municipal. Ao ano seguinte, o Goberno Civil aprobaba o regulamento da Sociedade de Bombeiros Voluntarios da Coruña, colectivo que pretendía colaborar cos operarios do concello na extinción dos lumes.

Instalacións

Por fin, en 1906 conseguiuse unha localización definitiva para o Servizo Municipal contra Incendios, cuxos medis distribuíronse entre a antiga Batería de Salvas, as caballerizas do Concello e o inmoble número 21 da rúa do Orzán. A nova organización do servizo implantou as gardas nocturnas, nas que catro bombeiros atenderían as situacións de emerxencia. A posta en funcionamento das novas instalacións foi acompañada dunha inspección do material dispoñible, exposto na Avenida da Mariña.

Modernización do servizo

A modernización daquel servizo de bombeiros de que dispoñía o concello non levaría a cabo ata 1927, cando era alcalde Manuel Casás Fernández, que lograría a sinalada mellora mediante unha operación de crédito de 5 millóns de pesetas, coa que se compraron tres vehículos de gasolina importados de Francia, que aínda se conservan no pavillón de exposicións do actualParque de Bombeiros.

Nese ano, o persoal era de 3 condutores e 9 bombeiros, que ao longo de todos os anos foi crecendo e modificando a súa estrutura e organización.

Evolución do persoal

Na seguinte táboa, vemos a evolución do persoal de persoal do corpo de bombeiros.

Evolución do persoal de bombeiros
Escalas/Anos273040506070808590950005101516
Bombeiros121818182030465080757982807878
Cabos111114547571197
Sarxentos101456656
Suboficiais1112224
Oficiais11111
Xefe11
Prevención111
Mantemento2221
Administración12221

Actual localización

Tamén a localización do Parque cambiou frecuentemente de lugar desde o Camiño Novo, preto da antiga Praza de Touros (hoxe rúa Juan Flórez), pasando polo Corralón ou a rúa das Bombas, despois en cálea Comandante Fontanes, de onde pasou a San Roque de Fóra e de alí, o 7 de marzo de 1986, ao actual Parque de Bombeiros, sito na Grela .

Que che parece esta sección?

-101-101-101

Síguenos en

Tes un navegador demasiado antigo!

Sentímolo pero o teu navegador é moi antigo para poder mostrar esta páxina. Debes de actualizalo ou usar un navegador compatible. Optimizamos esta web para Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Safari e Microsoft Edge. Instalar agora un navegador compatible

Iniciar sesión