A Xunta de Compensación aparece como figura básica no sistema de compensación, pois é a entidade que agrupa aos propietarios de terreos dun determinado ámbito co obxecto de executar o plan correspondente para o devandito ámbito aprobado polo Concello. Ten personalidade xurídica e plena capacidade para o cumprimento dos seus fins.

Fases no proceso de constitución da Xunta de Compensación:

• Presentación no Concello dos estatutos e bases de actuación polos propietarios que representen máis do 50% da superficie do polígono no prazo de tres meses desde a aprobación definitiva da ordenación detallada.
• Aprobación inicial das bases e estatutos pola Xunta de Goberno Local.
• Información pública mediante publicación no BOP e nun dos xornais de maior circulación da provincia, durante un prazo de vinte días e notificación individualizada aos propietarios afectados.
• Aprobación definitiva polo órgano municipal competente no prazo máximo dun mes, transcorrido o cal se entenderá aprobado por silencio administrativo.
• Notificación individualizada aos propietarios comunicándolles a aprobación definitiva das bases e estatutos e requiríndolles para que no prazo máximo dun mes constitúan a Xunta de Compensación.
• Constituída a Xunta de Compensación, será aprobada polo órgano municipal competente. Posteriormente inscribirase no Rexistro de Entidades Urbanísticas colaboradoras, pertencente á Xunta de Galicia.
• Trancurrido o prazo outorgado para a incorporación á Xunta de Compensación, a incorporación só será posible se non entorpece o desenvolvemento do proceso e apróbao a Xunta de Compensación.
• En caso que algún propietario do polígono non se incorpore á Xunta de Compensación, esta poderá solicitar do municipio a expropiación dos non incorporados, ou ben, a ocupación das devanditas leiras a favor da Xunta de Compensación a fin de posibilitar a execución das obras de urbanización previstas recoñecéndose aos seus titulares o dereito á adxudicación de terreos edificables en proporción á superficie achegada coa redución adecuada para compensar os gastos de urbanización correspondentes.

Procedemento para a tramitación dun proxecto de compensación:

• A formulación do Proxecto de Compensación corresponderalle á Xunta de Compensación; a súa tramitación realizarase de acordo co seguinte procedemento:
• A aprobación inicial correspóndelle á Xunta de Compensación.
• A propia Xunta de Compensación someterao a información pública, mediante anuncio no Boletín Oficial da Provincia, e practicará a notificación individualizada aos afectados.
• Transcorrido o período de información pública, informado o proxecto de compensación, así como as alegacións presentadas, no seu caso, durante a información pública; procederase á aprobación definitiva do Proxecto de Compensación, a aprobación definitiva corresponde á Administración Municipal, o órgano competente para a adopción do devandito acordo pola Xunta de Goberno Local.
• A aprobación definitiva notificarase aos propietarios afectados, á Xunta de Compensación e realízase unha publicación no Boletín Oficial da provincia.
• Transcorrido o prazo establecido para interpoñer recurso de reposición e resoltos, no seu caso os recursos expostos; e cumpridas, no seu caso, as condicións impostas á Xunta de Compensación no acordo de aprobación definitiva do proxecto, emítese pola Administración municipal a declaración de firmeza en vía administrativa da aprobación do proxecto de Compensación.